Chủ nhân giải thưởng

LV MỚI - Svetlana Mojsov
Phó giáo sư Svetlana Mojsov
Giải đặc biệt VinFuture dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới | 2023
NƠI LÀM VIỆC

Đại học Rockefeller, Hoa Kỳ

TÓM TẮT CÔNG TRÌNH ĐẠT GIẢI

Khám phá vai trò của peptide giống glucagon 1 (GLP-1), là nền tảng cho các phương pháp điều trị bệnh tiểu đường và béo phì hiệu quả, và giúp thúc đẩy các liệu pháp điều trị mới đối với các bệnh thoái hóa thần kinh

Phó giáo sư Svetlana Mojsov đã có những đóng góp đột phá trong việc tìm ra các isoform chức năng của peptide giống glucagon 1 (GLP-1), mở ra hàng loạt công trình nghiên cứu và phát triển các liệu pháp dựa trên peptide này. Trong thời gian làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts vào năm 1986, Phó giáo sư Mojsov đã hợp tác cùng Giáo sư Joel Habener và Daniel Joshua Drucker trong việc tìm ra hàng loạt các các isoform của GLP-1, bao gồm GLP-1 (1-37), GLP-1 (1-36), GLP-1 (7-37) và GLP-1 (7-36), điều chỉ có thể đạt được nhờ nỗ lực của Bà trong việc phân lập các kháng thể đặc hiệu cho loại peptide này. Trong cùng năm, bà cũng công bố nghiên cứu mang tính nền tảng trong tiến trình phát triển của lĩnh vực khi tìm thấy GLP-1 (1-37) trong dạ dày chuột. Sau đó vào năm 1987, bà tiếp tục cùng Giáo sư Habener và Tiến sĩ Gordon Weir công bố quan sát đầu tiên về tác động kích thích sản sinh insulin của GLP-1 (7-37) trong mô hình tuyến tụy ở chuột. Những phát kiến trong việc xác định vai trò sinh lý – nội tiết của GLP-1 bởi Phó giáo sư Svetlana Mojsov đã đặt nền tảng cho các nỗ lực sản xuất thuốc và thử nghiệm lâm sàng sử dụng GLP-1 nhằm chống lại các bệnh béo phì và tiểu đường, mở ra cơ hội cải thiện sức khỏe cho hàng trăm triệu người trên thế giới.

QUY MÔ TÁC ĐỘNG

Những hiểu biết quan trọng liên quan đến quá trình nội tiết với GLP-1 đã đặt nền móng cho việc điều trị nhiều loại bệnh như tiểu đường loại 2, béo phì, và hội chứng ruột ngắn, tác động tích cực đến hơn 100 triệu người mắc bệnh tiểu đường loại 2, hơn 1 tỷ người mắc bệnh béo phì và hơn 3 triệu người mắc hội chứng ruột ngắn. Năm 2023, có hơn 20 triệu liều thuốc GLP được sử dụng trên toàn cầu, với tỷ lệ tăng ấn tượng 6,7%. Ngoài ra, việc khám phá cơ chế hoạt động của các peptide này đã thúc đẩy nghiên cứu và phát triển các phương pháp điều trị mới cho bệnh tim mạch và thoái hóa thần kinh, bao gồm bệnh Alzheimer, Parkinson, và Huntington, là những loại bệnh đứng ở vị trí đầu tiên trong danh sách nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất trên toàn cầu. Trong trường hợp của bệnh Alzheimer, một trong những bệnh thoái hóa thần kinh phổ biến, thuốc GLP-1 có khả năng làm chậm quá trình phát triển của bệnh và mở ra hy vọng mới cho hơn 55 triệu bệnh nhân trên khắp thế giới.

THAY ĐỔI CÓ Ý NGHĨA

Công trình nền tảng của Daniel Johsua Drucker, Joel Francis Habener, Jens Juul Holst, và Svetlana Mojsov đã đem lại các tác động đột phá cho các lĩnh vực khoa học nội tiết, trao đổi chất và tiêu hóa. Việc áp dụng những khám phá về GLP-1 và DDP-4 vào các giải pháp y học lâm sàng đã thay đổi phương pháp điều trị cho nhiều loại bệnh, từ đó giúp kiến tạo một thế giới khỏe mạnh hơn. Công trình của họ là một minh chứng cho sức mạnh biến đổi của khám phá khoa học sáng tạo và khả năng của các khám phá này trong việc định hình các phương pháp điều trị và giải pháp y tế.