Chủ nhân giải thưởng

bs
Giáo sư Omar M. Yaghi
Giải đặc biệt VinFuture dành cho nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới | 2021
TIỂU SỬ

Nơi công tác tại thời điểm trao giải: Trung tâm Khoa học nano Năng lượng tại Phòng thí nghiệm Berkeley, Đại học California, Berkeley, Hoa Kỳ.

Giáo sư Omar M. Yaghi sở hữu bằng Cử nhân Khoa học từ Đại học Bang New York tại Albany năm 1985 và bằng Giáo sư ngành Hóa học Vô cơ của Đại học Illinois tại Urbana-Champaign (1990). Ông tiếp tục với chương trình Nghiên cứu sinh Sau Giáo sư của NSF tại Đại học Harvard (1990-92).

Ông bắt đầu sự nghiệp của mình với tư cách là Giáo sư trợ lý vào năm 1992 tại Đại học Bang Arizona và chuyển đến Đại học Michigan tại Ann Arbor với vai trò Giáo sư Hóa học Robert W. Parry vào năm 1999, sau đó chuyển tới Đại học California tại Los Angeles (UCLA) vào năm 2006 với chức vụ Giáo sư Hóa học và Giáo sư tước hiệu Irving Christopher S. Foote. và Giáo sư Jean Stone các môn Khoa học Vật lý.

Từ năm 2012, ông là Giáo sư tước hiệu James and Neeltje Tretter Chủ nhiệm bộ môn Hóa học tại Đại học California, Berkeley. Ông là Giám đốc sáng lập của Viện Khoa học Toàn cầu Berkeley và là Đồng Giám đốc của Viện Khoa học Nano Năng lượng Kavli, và Liên minh Nghiên cứu California của BASF.

TỔNG QUAN CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐOẠT GIẢI | VẬT LIỆU KHUNG KIM LOẠI HỮU CƠ

Giáo sư Omar M. Yaghi đã được trao giải thưởng này cho các tiến bộ khoa học đến từ công trình nghiên cứu tiên phong của ông trong việc khám phá và phát triển khung hữu cơ kim loại và vật liệu khung hữu cơ cộng hóa trị có tiềm năng cải thiện cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người.

Vào năm 1995, Giáo sư Yaghi đã báo cáo về việc điều chế và kết tinh thành công khung xốp liên kết bền vững đầu tiên, loại vật liệu xốp này mang tên là khung kim – cơ (MOFs) và đã nhanh chóng được sử dụng rộng rãi. Phương pháp tiếp cận liên kết bền vững của ông với các ion kim loại được tham gia bởi các liên kết hữu cơ tích điện được minh chứng bởi cacboxylat và sau đó là bằng chứng về độ xốp MOF vào năm 1998, cũng như các khám phá về độ xốp cực cao của chúng vào năm 1999, đã tạo ra một phản ứng dây chuyền trên toàn thế giới dẫn đến sự phát triển của hóa học dạng lưới và các tính chất liên quan. Năm 2005, Tiến sỹ Omar M. Yaghi đã mở rộng cách tiếp cận của mình để thiết kế và kết tinh các khung hữu cơ cộng hóa trị 2D đầu tiên (COF) và khung COF 3D vào năm 2007. Hóa học MOF và COF hiện đang được ứng dụng trên toàn thế giới.

QUY MÔ TÁC ĐỘNG

Phát minh của Giáo sư Yaghi về MOF và COF giúp chúng ta có được không khí sạch hơn, năng lượng sạch hơn và nước sạch hơn. Máy thu hoạch nước MOF của Giáo sư Yaghi đã được chứng minh là có tiềm năng cung cấp nước sạch ở bất kỳ đâu vào bất kỳ thời điểm nào trong năm và từ đó giúp cộng đồng có được sự tự chủ về nước sạch.

Các cấu trúc dạng nano này có thể được sử dụng để thu nhận, lưu trữ, phân tách và kiểm soát về mặt hóa học của nhiều loại khí và phân tử. Chúng mang lại một loạt các ứng dụng tiềm năng hỗ trợ quá trình chuyển đổi để đạt được một tương lai không sản sinh thêm carbon, cũng như ứng dụng trong các lĩnh vực tinh chế, xúc tác và cảm biến.